Iliotibial band syndrome (ITBS)
ปวดเข่าด้านนอก เวลาวิ่ง ITBS โรคที่พบบ่อยในนักวิ่ง
Iliotibial band syndrome (ITBS) เป็นการบาดเจ็บที่พบได้บ่อยมากในนักวิ่ง นักปั่น หรือ นักเดินทางไกล ทำให้มีอาการปวดที่บริเวณหัวเข่าด้านนอก เป็นๆหายๆ โดยเฉพาะเวลาวิ่ง
อะไรคือ Iliotibial Band
ทำความรู้จัก Anatomy ของ Iliotibial band ก่อน คำว่า Ilio มาจาก Iliac คือกระดูกบริเวณเอว ส่วน Tibial คือกระดูกของขาท่อนล่าง Band เป็นเนื้อเยื่อพิเศษชนิดหนึ่ง รวมกันก็คือ เจ้า ITB คือกล้ามเนื้อพิเศษ สีขาว ดังรูป ที่เกาะจากกระดูกเอว ลงไปที่กระดูกต้นขา เกิดการอักเสบจากการเสียดสีกับกระดูก บริเวณเข้าด้านข่าง เวลามีการเคลื่อนไหวของเข่า โดยเฉพาะ เวลา วิ่ง ในทางชัน
สาเหตุ
เกิดจากการ overuse ของกล้ามเนื้อ iliotibial ทำให้มีการเสียดสีกับกระดูกเข่า ปัจจัยที่ทำให้มีโอกาสเป็นมากขึ้นได้แก่
- การวิ่งระยะไกล
- การวิ่งในทางชันทั้งขาขึ้นและขาลง
- การวิ่งในไหล่ทางที่มีความชันเป็นเวลาต่อเนื่อง
- การวิ่งในที่พื้นแข็งๆ เป็นเวลานาน
- การลงเท้าที่มีลักษณะบิดเข้าด้านใน เกิดได้หลายอย่าง เช่น ขาโก่ง ข้อเท้าที่บิดเข้าด้านใน (Overpronate)
- การใส่รองเท้าที่ไม่เหมาะสม
- การปั่นจักรยาน
- การว่ายน้ำท่ากบ
อาการ
แม้ว่าแผ่นกล้ามเนื้อนี้จะแผ่มาจากกระดูกเอว ถึงเข่า แต่บริเวณที่มีการอักเสบจะอยู่ที่ตำแหน่งกระดูกที่เข่า อาการเจ็บจึงเริ่มเกิดที่บริเวณเข่าด้านนอก ร้าวขึ้นไปถึงต้นขาและสะโพกได้ อาจพบอาการบวมที่บริเวณข้อเข่าด้านนอก กดเจ็บ แต่อาการที่เจ็บ เอว หรือ ต้นขา อย่างเดียวอาจไม่ใช่อาการของ ITBS อาจเป็นสาเหตุอื่น
การรักษา
- พักการวิ่ง หรือวิ่งให้ลดลงในช่วงที่มีการอักเสบ ถ้ากลัวความฟิตตก ออกกำลังแบบอื่น เช่น ว่ายน้ำ cross train แทนการวิ่ง
- ประคบเย็น
- ทานยาแก้อักเสบ Nsaids
- Stretching
Stretching ยืดเส้น โดย Roller หรือยืดกล้ามเนื้อในท่ายืน อาจช่วยได้
ลดการเคลื่อนที่ อาจใช้ IT band Wrap ช่วย
การป้องกัน
- Strength Training Exercise ท่า Hip Abduct โดยใช้ Rubber Band
- ใส่รองเท้าให้เหมาะสมกับ anatomy ของ ขาและเท้าของคุณ
- หลีกเลี่ยงการวิ่งที่มากเกินไป โดยเฉพาะในการ ขึ้นหรือลงทางชัน
- ถ้าเป็นจากการขี่จักรยาน ควรปรับ Cleet และอานจักรยานให้เหมาะสม
เรียบเรียงโดย ทีม Medical and Health Avarinshop