ก่อนแข่งกีฬา ควรตรวจความพร้อมของหัวใจยังไงบ้าง?
เราสามารถลดการวูบ การเสียชีวิตจากการออกกำลังหรือแข่งกีฬาโดยการ เช็คร่างกายอะไรบ้าง สรุปมาให้ดังนี้ครับ
1 ตรวจคลื่นหัวใจ เป็นสิ่งที่ใครก็ตามที่จะไปแข่งกีฬาควรตรวจ ทำได้ง่ายที่สุด ช่วยคัดกรองโรคหัวใจแบบง่ายได้เลย และนำไปสู่การตรวจเพิ่มเติม ของโรคหัวใจที่ซ่อนได้ เช่น หัวใจโต หัวใจขาดเลือด กล้ามเนื้อหัวใจหนา หัวใจเต้นผิดจังหวะ
- ข้อดี ทำได้ง่าย ราคาถูก
- ข้อจำกัด ความไวในการตรวจพบโรคบางโรคต่ำ
2 การตรวจวิ่งสายพาน Stress Test ใช้ตรวจคัดกรองในเรื่อง หัวใจขาดเลือด และหัวใจเต้นผิดจังหวะ พิจารณาตรวจ ถ้ามีอาการผิดปกติขณะออกกำลัง เช่น หัวใจเต้นเร็ว HR สูงเกินไป ใจสั่น หน้ามืด มีความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดหัวใจ เป็นต้น
- ข้อดี ตรวจโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะได้เพิ่มขึ้น ตรวจเส้นเลือดหัวใจตีบแบบเรื้อรังได้ เพื่อรักษาได้ทันก่อนไปแข่งกีฬาจนเสี่ยงอันตราย
3 การตรวจ echocardiogram หรือคลื่นสะท้อนหัวใจ คล้ายๆ การทำ ultrasound แต่ได้ข้อมูลการบีบตัว การคลายตัวหัวใจ ดูขนาดหัวใจ ความหนา ลิ้นหัวใจ ใช้ตรวจในกรณีมีอาการเหนื่อยง่ายกว่าปกติ ทำคลื่นหัวใจแล้วพบหัวใจโตในนักกีฬา เป็นต้น พิจารณาตรวจเป็นรายไปได้ ไม่ต้องตรวจทุกคน
4 CT calcium หลอดเลือดหัวใจแบบไม่ต้องฉีดสี ใช้ดูหินปูนในหลอดเลือด ดูคราบไขมัน เหมาะกับคนที่มีไขมันในเลือดสูง หรือมีความเสี่ยงหลอดเลือดหัวใจ ใช้ประโยชน์ได้หลายด้าน เช่น วางแผนการรักษา การตัดสินใจกินยาไขมันกรณี ไขมันสูงและยังไม่ได้กินยา ใช้ guide การออกกำลังที่เหมาะสม
5 การตรวจ CPET หรือ Vo2max พร้อม Stress test ใช้ตรวจหาการทำงานของ ปอด หัวใจ หา Zone ออกกำลังที่แท้จริง HR zone , pace zone รู้ประสิทธิภาพ การบีบตัวหัวใจ ในแต่ละช่วงความหนักของการออกกำลัง รวมถึงระบบการหายใจ หาจุดพัฒนา วัดระบบพลังงาน ไขมัน และคาร์บ ใช้พัฒนาการเล่นกีฬา และช่วยการออกกำลังให้ตรงเป้าหมาย ทั้งในแง่การแข่ง และ สุขภาพ รวมถึงการคุมน้ำหนัก สามารถตรวจพร้อม Stress test ได้เลย
สรุปง่ายขึ้น
EKG คลื่นไฟฟ้าหัวใจ เป็นสิ่งที่ควรทำทุกคน Stress test ถ้ามีความเสี่ยงควรทำ หรือถ้ามีโอกาส คนที่อายุเกิน 35 ปีควรทำมาก ในคนที่มีไขมันสูงมานาน และยังไม่ได้กินยา พิจารณาทำข้อ ct calcium ช่วยเปลี่ยนแปลงการรักษาและการออกกำลังในระยะยาวได้ ถ้าอยากรู้ข้อมูลตัวเราเอง เพื่อใช้พัฒนาการออกกำลังกาย Cpet หรือ vo2max เป็นตัวที่มีประโยชน์มากทำพร้อม Stress test ได้เลยครับ
สุดท้ายการคัดกรองเป็นการตรวจเพื่อลดความเสี่ยงข้อแทรกซ้อนทางหัวใจ บางโรคแค่ทำคลื่นหัวใจแผ่นเดียวก็ช่วยชีวิต ลดอันตรายได้เลย
อย่างไรก็ตามเราต้องฟังเสียงร่างกายตัวเองทุกครั้งนะครับ เวลาแข่งกีฬา ถ้าเจ็บหน้าอกให้หยุด ถ้าหน้ามืดเป็นลมให้เลิกเสมอ และพบแพทย์ เพราะการคัดกรอง อาจตรวจไม่พบ หรือมีโรคที่เกิดใหม่ได้ครับ
เท่านี้เราจะออกกำลังกาย แข่งกีฬาได้อย่างสนุกปลอดภัยมากขึ้น มั่นใจมากขึ้น ได้ประโยชน์เต็มที่จากการออกกำลัง และป้องกันผลเสียจากเล่นกีฬาครับ
Cr. หมอแอร์